De zonsopkomst en zonsondergang geven een locatie net die extra wow-factor. Omdat deze gebeurtenis iedere dag weer terugkomt is er altijd wel een kans om de droomfoto te maken die je in gedachten had. Toch komt het vaak voor dat de camera een foto maakt die het moment geen eer aan doet. Zo kunnen kleuren flets overkomen of zijn delen in de foto verkeerd belicht. Dat wil je natuurlijk voorkomen. In deze blog geven we enkele tips om de zonsopkomst en zonsondergang op haar mooist te fotograferen.
Inhoud van dit artikel:
1. Een goede voorbereiding
2. Beïnvloed de warmte middels de witbalans
3. Fotograferen met filters
4. Fotografeer de zon als een ster
5. Focus niet alleen op de zon
Een goede voorbereiding
Voordat je de zonsopkomst of zonsondergang gaat fotograferen is het slim om goed voorbereid op pad te gaan. Wellicht heb je het eens meegemaakt. Je ziet een prachtige zonsopkomst, pakt de camera erbij, maar wanneer je wilt gaan fotograferen is het moment alweer voorbij. Omdat we weinig controle hebben over de snelheid waarin de zonsopkomst of -ondergang plaatsvindt, is het slim om voortijdig al klaar te staan. Lees snel verder waar je mogelijk aan zou kunnen denken.
Kies je locatie
Allereerst de locatie. Een mooie locatie doet al wonderen. Mogelijk heb je al een locatie in gedachten. Tijdens de zonsopkomst of zonsondergang krijgt deze locatie namelijk extra sfeer. Vergeet niet om de horizon in beeld te brengen. De horizon is namelijk het punt waar de zon onder gaat. Via Google Maps kun je vervolgens op zoek gaan naar de locatie van het oosten en/of het westen. Daarnaast zijn er ook apps waarmee je de locatie en het tijdstip van de zon kunt meten. Handig voor onderweg en wanneer je het gouden uurtje echt niet wilt missen!
Lumos (iOs) | Sun Calculator (Android)
Het weer
Ook het weer gaat een belangrijke rol spelen voor de foto. Heeft het eerder geregend? Dan zullen er nog meer kleuren zichtbaar zijn in de lucht. Ook de eventuele aanwezigheid van mistbanken is af te lezen van de weersvoorspelling. Hoe weet je precies wanneer er mist is? Omdat mist uit kleine waterdruppeltjes bestaat is het dus van belang dat er ook vocht in de lucht zit. De ontwikkeling van deze waterdruppeltjes vindt plaats wanneer de temperatuur lager ligt dan het dauwpunt. Het dauwpunt is de grens tussen vloeibaar water en waterdamp. Naast deze temperatuur moet het natuurlijk ook niet te hard waaien. Mist is vaak waarneembaar boven water, omdat deze ten eerste vocht bedragen, maar ook kouder is dan de temperatuur van het land. Om extra zeker te zijn doe je er overigens goed aan om het weerbericht goed in de gaten te houden. Daarin wordt al meer informatie gegeven dan je zelf zou verwachten. In de weer app Weather Pro krijg je voorbeeld in tijdsblokken van 3 uur te zien hoe hoog de luchtvochtigheid is. Is deze boven de 95% en daalt de temperatuur in de nacht flink? De kans op mist in de ochtend is vrij groot.

Accessoires
Wat kun je het beste meenemen voor het fotograferen van de zonsopkomst en/of zonsondergang? Volgens ons zijn een statief, zonnekap, (draadloze)afstandsbediening onmisbaar. Door een statief te gebruiken zorg je er niet alleen voor dat je meer stabiliteit hebt, maar ook verbreed je de mogelijkheden die je hebt voor het belichten. Wanneer je foto’s maakt vanaf het statief is het van belang de beeldstabilisator van de lens uit te schakelen. Verder zorgt het gebruik van de zonnekap ervoor dat je minder kans op lensflare hebt. Hoewel de een dit juist mooi vindt in de foto, is het altijd fijn om de optie te hebben om de zonnekap te gebruiken. Verder is de draadloze afstandsbediening een slimme optie voor wanneer je vanaf het statief fotografeert. Het indrukken van de ontspanknop kan al voor een trilling zorgen waardoor de scherpte in de foto afneemt. Heb je geen afstandsbediening? Maak dan gebruik van de ingebouwde zelfontspanner.

Beïnvloed de warmte middels de witbalans
Met de witbalans is het mogelijk om de kleuren in de foto nèt iets warmer te maken. Afhankelijk van de kleurtemperatuur van de omgeving worden de kleuren gecompenseerd door de camera, waardoor de foto de meest realistische kleuren zal hebben. Wanneer je jouw camera op AWB (de automatische witbalans) hebt ingesteld, zal de camera zelf de temperatuur lezen en zodoende aanpassen. Wil je nóg warmere kleuren in je foto? Ga dan bijvoorbeeld voor de witbalans ‘bewolkt’ of ‘schaduw’. Op onderstaande foto’s is goed zichtbaar hoe de de de witbalans instellingen invloed hebben op de kleurtemperatuur van de foto.



Fotograferen met filters
Maak de zonsopkomst of de zonsondergang nóg spannender door te fotograferen met filters. Filters zijn er in allemaal soorten en maten. Zo zijn er polarisatie-, UV– en grijsfilters. Verleng je maximale sluitertijd door gebruik te maken van een grijsfilter. Voornamelijk bij de aanwezigheid van bewegende elementen, zoals water of wolken is het effect pas echt zichtbaar (zie onderstaande foto). Door het polarisatiefilter te gebruiken verminder je schittering in de foto en krijg je meer details te zien. Handig voor de zonnige dagen. Wil je meer leren over de verschillende lensfilters? Meld je aan voor onze gratis mini cursus “Fotograferen met lens filters”.

Fotografeer de zon als een ster
Wil je de zon meer vorm geven? Door te fotograferen met een klein diafragma (hoog f-getal) krijg je mooie zonnestralen rondom de zon. De zon lijkt qua vorm dan op een ster. Daarnaast geeft het gebruiken van een kleinere diafragma ook voor meer scherptediepte. Het effect werkt het allerbest wanneer de zon ‘gebroken’ wordt door bijvoorbeeld een gebouw of de horizon.

Focus niet alleen op de zon
Wanneer je de zonsopkomst of zonsondergang fotografeert ben je vaak gefocust op de zon. Pak niet alleen het moment waarin de zon nog zichtbaar is, maar focus ook op de momenten daaromheen. Ook nadat de zon onder is gegaan is het verstandig de camera niet gelijk op te bergen. De kleuren die rondom de zon liggen zijn vaak sterker, terwijl de kleuren iets verder weg juist meer uit pasteltinten bestaan. Wanneer de zon is verdwenen zullen de kleuren geleidelijk aan veranderen. Een breed palet aan blauwe, roze, oranje en rode tinten kunnen dan voorbij komen. Ook in onderstaande foto is goed te zien dat de afwezigheid van de zon toch voor een erg mooie foto heeft gezorgd. De aanwezige kleuren komen mooi terug in de omgeving.

Bedankt voor je tips. Duidelijk en helder uitgelegd. Heb ze gekopieerd naar mijn eigen knowledge center
Bedankt voor de tips waar ik in de praktijk gebruik van gaan maken.
Wat een hoop nuttige tips bij elkaar!! Dank je!
Bedankt voor je reactie 😊