Cropfactor is een term die vaak voor verwarring zorgt bij beginnende fotografen. Daarom hopen we in dit artikel verschillende vragen zoals: wat is deze cropfactor en hoe werkt het?, op te lossen.
Cropfactor heeft te maken met de camerasensor
De cropfactor heeft alles te maken met de grootte van de camerasensor (beeldsensor). Je hebt full frame camera’s (dit zijn professionele camera’s) en de breedte van de beeldsensor is 35mm. Dit is even groot als de vroegere 35mm film. Dus de sensor van een full frame camera is even groot als de film van vroeger. Bij een cropfactor camera is de beeldsensor echter kleiner. Dit hebben ze de term cropfactor gegeven. Jammer genoeg hebben alle camera fabrikanten verschillende soorten sensoren dus ook verschillende soorten cropfactoren. De cropfactor ligt tussen de x1.3 en x2.0 bij digitale spiegelreflexcamera’s en de meeste systeemcamera’s.
Hier een lijstje van de drie meest gebruikte crop factors voor spiegelreflex- en systeemcamera’s:
Canon niet full frame DSLR camera’s hebben een cropfactor van: x1.6
Nikon niet full frame DSLR camera’s hebben een cropfactor van: x1.5
Sony niet full frame DSLR camera’s hebben een cropfactor van: x1.5
Niet full frame compact camera’s met een sensor van 1 inch hebben een cropfactor van: x2.7 (o.a. Sony RX100, RX10)
Olympus en Panasonic Micro Four Thirds sensors hebben een cropfactor van: x2
Welke invloed heeft de cropfactor op de lens?
Op een full frame camera kunnen in principe alleen full frame objectieven gebruikt worden. Als er op een full frame camera een ander objectief (gemaakt voor camera’s met een cropfactor) gezet wordt, krijg je zwarte randen aan de zijkant van de foto te zien. Als je een full frame objectief op een crop camera zet dan zie je dat het wel past, maar dat je opeens verder ingezoomd bent.
Bij een full frame camera vult het objectief de gehele beeldsensor. Als je een lens op een crop camerabody zet dan is het net alsof je “ingezoomd” bent en krijg je iets heel anders op de foto. Dit is te zien in de onderstaande afbeelding.
Brandpuntsafstand uitrekenen met cropfactor
Het is heel makkelijk uit te rekenen hoeveel MM je lens op een cropcamera wordt. Het enige wat je hoeft te doen is het aantal MM van de lens te vermenigvuldigen met de cropfactor. Dus voor een Nikon camera waarbij de brandpuntsafstand van de lens op 100mm staat zou dat 100 x 1.5 = 150mm worden.
Hieronder vind je een tabel om snel te zien met hoeveel MM je fotografeert bij verschillende cropfactors:
| MM | Cropfactor x1.5 | Cropfactor x1.6 | Cropfactor x2 | Cropfactor x2.7 |
|---|---|---|---|---|
| 14 mm | 21 mm | 22,4 mm | 28 mm | 37,8 mm |
| 18 mm | 27 mm | 28,8 mm | 36 mm | 48,6 mm |
| 20 mm | 30 mm | 32 mm | 40 mm | 54 mm |
| 24 mm | 36 mm | 38,4 mm | 48 mm | 64,8 mm |
| 28 mm | 42 mm | 44,8 mm | 56 mm | 75,6 mm |
| 35 mm | 52,5 mm | 56 mm | 70 mm | 94,5 mm |
| 50 mm | 75 mm | 80 mm | 100 mm | 135 mm |
| 55 mm | 82,5 mm | 88 mm | 110 mm | 148,5 mm |
| 70 mm | 105 mm | 112 mm | 140 mm | 189 mm |
| 80 mm | 120 mm | 128 mm | 160 mm | 216 mm |
| 85 mm | 136 mm | 136 mm | 170 mm | 229,5 mm |
| 100 mm | 150 mm | 160 mm | 200 mm | 270 mm |
| 135 mm | 202,5 mm | 216 mm | 170 mm | 364.5 mm |
| 200 mm | 300 mm | 320 mm | 400 mm | 540 mm |
| 300 mm | 450 mm | 480 mm | 600 mm | 810 mm |
| 400 mm | 600 mm | 630 mm | 800 mm | 1080 mm |
| 500 mm | 750 mm | 800 mm | 1000 mm | 1350 mm |
| 600 mm | 900 mm | 960 mm | 1200 mm | 1620 mm |
Landschapsfotografie en de cropfactor
De cropfactor heeft dus invloed op de beeldhoek waarin de foto gemaakt wordt. Een belangrijk element, voornamelijk bij landschapsfotografie waarbij fotografen vaak met een groothoeklens fotograferen. De weidse kijkhoek wordt daarbij ook beïnvloed door de cropfactor. Wil jij nog veel meer te weten komen over het maken van de mooiste landschapsfoto’s? Wij hebben een ultieme hulpgids voor landschapsfotografie gemaakt. Veel leer- en fotografieplezier!
Meer fotografie tips
De leukste fotografie tips? Die vind je op onze fotografie tips pagina. Op deze pagina is allemaal informatie te vinden over blogs met tips die je niet mag missen. Van technische tips tot accessoires. Deze fotografiepagina is voor iedere fotografie liefhebber die het beste uit zichzelf en zijn of haar camera wilt halen.
De tabel met brandpunten om te zien waarmee je fotografeerd als je een fullframe sensor tov APC sensor vergelijkt is volgens mij niet goed omschreven. Als je een 24 mm objectief gebruikt op een fullframe sensor camera krijg je een beeld waar meer opstaat dan wanneer je dat zelfde 24mm objectief op een APC sensor camera zou gebruiken. De afbeeldingsgrootte is op beide sensoren hetzelfde( het brandpunt van het objectief veranderd namelijk niet) aan de randen heb je meer beeld bij de fullframe sensor. Om op de APC sensor meer beeld te krijgen zodat je hetzelfde beeld krijg wat op de fullframe sensor staat moet je mijn inziens dus een objectief gebruiken met een grotere beeldhoek! Dus ipv 24mm een 18mm bv. Wat dan wel inhoudt dat de afbeeldingsgrootte van het onderwerp kleiner wordt op de APC sensor tov de fullframe sensor.
In de tabel staat t.o. de 24mm een 36mm of 38,4mm voor een cropsensor camera, echter krijg je een afbeeldingsgrootte die groter is dan bij het 24 mm objectief icm fullframe sensor en krijg je rondom het beeld nog minder dan je al had omdat de beeldhoek kleiner is bij 36mm tov een 24mm objectief.
Heeft een compact camera ook een crop factor of is dit al verrekend in de specificaties?
Hoe zit het dan met een lens die speciaal gemaakt is voor de crop camera? Geld dan nog de crop versie?
Als je de vergelijking wilt maken met full frame wel. Je ziet om die reden bijvoorbeeld groothoeklenzen van:
10-20mm voor crop camera’s = 16-35mm
16-35mm voor full frame camera’s
Met een 10-20mm op een cropcamera krijg je dus een vergelijkbare beeldhoek als met een 16-35mm op een full frame camera.
Wat is de relatie tussen de cropfactor en de kwaliteit van de foto. Bij alle camera’s zowel full frame, spiegelreflex, systeem en compact staat altijd wel welke soort sensor er in zit maar ik kan nooit een objectieve beoordeling vinden welke (dynamische) kwaliteitsverschillen deze verschillende sensoren opleveren. Hoeveel beter is een foto van een full frame tov een systeemcamera in een zelfde situatie? Als ik deze vraag aan een verkoper stel komt er een onnavolgend en vaak verkoopgericht verhaal uit. Ik overweeg naast mijn spiegelreflex een systeem of compact camera te kopen maar kan niet echt beslissen.
Hi Rene,
Het is ook vrij moeilijk uit te leggen en kan eigenlijk alleen met laboratorium testen aangetoond worden. Echter die verschillen zijn soms minimaal. Het is wel een feit dat er op een full frame sensor meer ruimte over is tussen de pixels waardoor de kans op ruisvorming kleiner is. Echter zie je dat een camera als de Fujifilm X-T2 (met crop sensor) extreem goed presteert op hoge ISO waarde, dankzij een iets andere sensor techniek die Fujifilm toepast. Het is dus zeker niet zo dat een full frame sensor altijd beter presteert op hoge ISO waarde (hoewel het in het verleden wel vaak zo was). De verschillen in ruis tussen full frame en crop zijn echt vele malen kleiner tegenwoordig.
Wat betreft het dynamisch bereik durf ik niet met zekerheid te zeggen of de grootte van de sensor meespeelt. De Nikon D810 en Sony A7R II hebben een full frame sensor met een erg goed dynamisch bereik, maar er zijn genoeg full frame sensoren die een minder groot dynamisch bereik hebben. Ook hier is het dus niet altijd zo dat een grotere sensor altijd een groter dynamisch bereik is.
Mijn conclusie is dat verschillen steeds kleiner worden en ik kan je vertellen dat ik binnenkort overstap naar de X-T2 😉
Waarom wordt altijd gezegd dat full frame cameras professionele camers zijn. Dat is toch de grootste onzin. Professionele fotografen werken ook met crop factor hoor.
Daar ben ik het helemaal mee eens. De sensor van full frame is groter en vaak net iets beter (hoewel die verschillen tegenwoordig minimaal of zelfs helemaal weg zijn), maar er zijn inderdaad genoeg professionals die een crop camera gebruiken. Zeker nu met de opkomst van de high end systeemcamera’s zoals de OM-D van Olympus en de X serie van Fujifilm.